شناسایی اصول تشخیص راه وبیراه وپشت و روی پارچه

روش پهن کردن الگو روی پارچه :

پهن کردن الگو روی پارچه نیاز به دقت و توجه فراوان دارد و دوخت صحیح و آسان زمان میسر است که

برش دقیق انجام پذیرد.تکه های الگو را اتو بزنید تا چروک و ناصافی آن بر برطرف شود . کناره ترکی پارچه

باعث جمع شدن پارچه میگردد .

کناره ترکی را بچینید کافی بودن مقدار و طول پارچه بستگی به عرض پارچه دارد قبل از خرید پارچه تکه

های الگوی لباس را روی زمین با محاسبه ارز های 90 سانتی متر 115 سانتی متر و 145 سانتیمتر جداگانه

قرار دهید و بدین طریق تولید پارچه مورد نظر برای خرید را مشخص کنید.

تکه های الگو اعم از قسمتهای اساسی مانند الگوی جلو توش و آستین و الگو های کوچک تر نظیر سجاف

مچ جیب و غیره را شماره گذاری کنید .

اگر پارچه دارای خواب و نا خوابی یا نقوش سربالا نباشد ، می توانید الگو را سر

و ته قرار دهید در بیشتر موارد پارچه را دولا تا کنید و سپس برش را انجام

دهید. در بعضی از موارد با جابجایی الگو روی پارچه سعی نمایید، از پارچه

باقی مانده حداکثر استفاده را بکنید .

به طور کلی همیشه تکه های الگو را روی سمت پشت پارچه قرار دهید و ببرید .

اگر لازم باشد برش الگو باید روی یک لایه پارچه انجام گیرد که در آن صورت بهتر

است از ابتدا الگو را روی یک لایه پارچه پهن و میزان کنید .

صاف کردن عرض پارچه

از کناره ی عرضی پارچه هایی مثل پارچه پنبه یا کتانی

یک نخ بکشید و از روی نخ پارچه را بچینید تا عرض

پارچه صاف شود هر دو سر پارچه را بدین ترتیب صاف

کنید.

در پارچه های چهارخانه و راه راه نمی توان نخ پارچه

را کشید. بدین طریق از روی راه راه و خط پارچه آن را

بچینید و صاف کنید.

طریقه برش پارچه هایی با نقوش سربالا

گاه می توان این قبیل پارچه ها را بنا به سلیقه دوزنده ، سرازیر یا سربالا ببرید مانند پارچههایی که دارای

نقش گل ، بوته و ... است قبل از برش پارچه ، برای انتخاب جهت خواب یا نا خواب و طرح پارچه تصمیم

بگیرید . روی تمام قطعات الگو فلش هایی در یک سمت ترسیم کنید . به این ترتیب می توانید پارچه را به

طریق صحیح بچینید.

علاوه بر ترسیم فلش راهنما روی کاغذ ، الگوی پشت پارچه را نیز توسط مل فلش های متعددی در یک

جهت رسم کنید .

پارچه های راه راه عمودی

راه راه یا پارچه های عمودی معمولاً در طول لباس قرار میگیرد. به هر حال ، خطوط باید دقیقاً در محل

درز پهلو و وسط جلو با یکدیگر مماس باشند . دامن چه راستای پارچه بریده شود و چه اریب .

پارچه های راه راه دار با خطوط ترسیمی در یک جهت

برای این نوع پارچه ها سعی کنید مدلی را انتخاب نمایید که ساده باشد

و حتی المقدور یک درز سرتاسری در جلو و پشت داشته باشد تا لباس

کیفیت بهتری پیدا کند. پس از اتصال درزها خطوط را با هم مماس نمایید

یا سعی کنید دامن برشی اریب داشته باشد.

پارچه را از عرض تا کنید و خطوط را روی هم منطبق نمایید سپس با دقت الگو را روی آن پهن کنید و

برش را دقیق انجام دهید .

طرز به دست آوردن راستای پارچه روی دولای باز لباس هایی که اریب روی پارچه قرار میگیرد ، باید از

دو گوشه پارچه به یک اندازه علامت بگذارید مانند 30 سانتیمتر )در تصویر( سپس خط راستا را رسم کنید.

پارچه های حاشیه دار

نقوش و تزیینات پارچه های حاشیه دار معمولاً به موازات طول پارچه

است مدلهای فون زیاد و کلوش ها به علت منحنی بودن لبه لباس

امکان اجرا را کم میکند.

قد دامن را از ابتدا مشخص کنید اگر بخواهید قد را کوتاه کنید حاشیه

کم شده و باعث نازیبایی لباس می شود .

پارچه را یک لا روی میز برش پهن کنید همه قطعات الگو را آماده

کنید و قسمت هایی که حاشیه روی آن قرار می گیرد مشخص نمایید مانند ) جلو پشت و آستین (. هر

کدام از این الگو ها را به صورت کامل آماده کنید از جلو و پشت دو عدد تهیه نمایید. قبل از برش پارچه از

تلاقی خطوط در قسمت درز اطمینان حاصل کنید .

لباس چهارخانه

برش دامن چهارخانه فون به صورت اریب زیبا تر خواهد بود البته به شرطی که خطوط دقیقا جناقی بیفتد

.

هنگام برش پوشاکی که جیب و یقه دارند روی پارچه چهارخانه ، باید )مطابق شکل ( روی جیب و یقه

علامت گذاری شود تا هنگام برش چهار خانه ها بر هم منطبق شوند .

در برش دامن راسته و تنگ باید خطوط درزهای جلو ، پشت و پهلو ها با یکدیگر تلاقی داشته باشند . در

اینجا دو برش یکی به طریق غلط و دیگری به طریق درست را مشاهده می کنید .

پارچه هایی با نقش چهارخانه ) پیچازی (

برای افراد مبتدی توصیه نمی شود ، زیرا مستلزم دقت و مهارت بسیار است .

دو نوع پارچه چهارخانه یافت می شود:

1 - چهارخانه های مساوی و خطوط ترسیمی دقیقا در میان آن قرار گرفته است که به آن

) پیچازی منظم( می گویند.

۲ - در این نوع ، چهارخانه ها و خطوط مربع ها یکسان نیست و به آن پیچازی نامنظم می گویند .

خطوط شاخص مربعی شکل در پارچه باید دقیقاً با یکدیگر در درز پهلوها باشد .

در موقع برش آستین چهارخانه خطوط مربع روی آستین باید در امتداد خطوط چهارخانه بالاتنه واقع شود

. تکه برش سرشانه ، جیب و مچ ، روی اریب پارچه چیده می شود .

راه راه افقی

این مدل پارچه را نمیتوان برای مدلهای مختلف با دامن های گشاد ) فون ، ترک ، کلوش ( استفاده کرد

؛ زیرا ، خطوط درزهای پهلو در امتداد هم قرار نخواهند گرفت . با توجه به قرار گرفتن نحوه خطوط می

توان الگو را سر و ته پارچه قرار داد .

 شناسایی اصول محاسبه مقدار پارچه

مقدار پارچه بستگی به جنس پارچه و مدل لباس و سایز آن دارد

اگر پارچه ساده و بدون جهت خواب است و یا گلهای آن به شکلی است که میتوانید بعضی از الگوها را

برعکس روی آن گذاشته، در مصرف پارچه صرفه جویی میشود.

اما اگر پارچه شما پرزدار یا گلداری که گل های آن به طرف بالا و ساقه هایش به طرف پایین قرار دارد و

یا بعضی از پارچههای براق الگو سر و ته قرار بگیرد؛ سایه روشن میاندازد، باید الگوها همگی در یک جهت

قرار گیرند و در نتیجه به پارچهی بیشتری نیاز است.

مقدار پارچه به عرض آن هم بستگی دارد.

یکی دیگر از نکات مهم هنگام برش زدن پارچه، مقدار آب رفتگی آن است.

اغلب پارچه های پشمی، کتان نخی و نخی قبل از برش، نیاز به آب گذاشتن دارند.

بعد از رعایت کردن موارد بالا و اتو کردن الگوها که برای برطرف کردن چروک و ناصافی الگو انجام میگیرد

و نیز تعیین کردن راسته های الگو، پارچهی مورد نظر را روی سطحی صاف که مناسب ترین جا، میز برش

است، پهن نمایید، بهطوریکه دو کنارهی ترکی پارچه روی هم باشند و روی پارچه به سمت داخل باشد.

لبه های کار را سنجاق نمایید تا لیز نخورد. در مورد پارچه های ضخیم و نیز پارچه های کشی، حتما باید

ترکی پارچه را قیچی کنید .

در مورد پارچه های دیگر نیز هرگز ترکی پارچه را روی تکه بریده شده باقی نگذارید، زیرا نسبت به پارچه

ضخامت بیشتری دارد و حین اتو، رد آن روی لباس باقی میماند.

تکه های الگو را روی پارچه به گونه ای که کمترین مقدار ممکن پارچه مصرف شود، قرار داده و جهت

راستای الگو را با طول پارچه منطبق نمایید.

برای اطمینان از این نکته که الگو دقیقا در راستا قرار گرفته، باید خط راستا طوری روی پارچه قرار گیرد

که کاملا با ترکی موازی باشد؛ یعنی دو سر خط راستا تا ترکی را که اندازه میگیریم در فواصل مختلف به

یک اندازه باشد.

در مورد پارچه های مخمل که دارای خواب هستند، باید دقت نمود که تمام الگوها در یک جهت باشد.

9 در پارچه های چهارخانه باید برش طوری صورت گیرد که خطوط مربع در امتداد یکدیگر قرار گیرند

جادرزها را بیش از اندازه عریض نگیرید و تمام طول جادرزها، میزان و صاف انجام شود

میزان جادرزها برای دوخت در قسمتهای مختلف به شرح زیر

میباشد:

درزهای پهلو: ۲ تا ۲,5 سانتیمتر

حلقه آستین: 1,5 سانتیمتر

حلقه طول گردن: 1 تا 1,5 سانتیمتر

درزهای سجاف: 1 سانتیمتر

توانایی برش پارچه

یکی از مراحل مهم در تهیه پوشاک برش پارچه است. معمولا طول قد پوشاک باید روی راستای پارچه و

موازی با ترکی قرار گیرد تا در موقع استفاده، کمتر تغییر فرم دهد،

البته در مواردی لازم است که از اریب پارچه استفاده نمایید.

اگر پارچه نخی یا کتان است با کشیدن یک نخ عرضی، عرض پارچه صاف شده و مشخص میشود. هر دو

سر پارچه را به این صورت صاف نمایید.

در پارچه های چهارخانه و راه راه نمیتوان نخ پارچه را کشید. به این ترتیب از روی راه و خط پارچه، آن

را بچینید و صاف کنید.

محاسبه پارچه عرض ۱۵۰ :

همان طور که میدانید امروزه اکثر پارچه های بازار عرض 150 سانتی متری دارند و یا همان 1,5 متر ،

که این به خیاط ها خیلی کمک می کند تا یک قد پارچه برای خودشون لباس مورد نظرشان ن رو بدوزند

. الان کمتر پارچه ای پیدا می شود که عرض کمتر ار سانتی متر 150 داشته باشد و همان طور که می

دانید وقتی بخواهیم الگو را روی پارچه بگذاریم و آن رو برش بزنیم باید پارچه رو حتما دولا کنیم ) در

الگوها دولای بازودولای بسته داریم ما عرض پارچه 75 سانتیمتر میشه .

حالا سوال برای ما پیش می آید که چطور بفهمیم چقدر پارچه لازم داریم ؟ برای این کار اول از همه شما

باید دور با سن ) برجسته ترین و عریض ترین قسمت بدن ( رو اندازه بزنید و طبق الگوی لباس مورد نظرتان

تقسیم بندی با سن را انجام بدهید برای مثال: محاسبه بلوز با دور باسن 100 : 100 / 4 + 4 + 4 جادکمه =

33 برای جلو 100 / 4 + ۲ + ۲سانت زیپ= ۲9 برای پشت که جمع این دوتا میشه ۲9 + 33 = 6۲ . پس

نتیجه می گیریم که از اون پارچه دولای که کردیم و عرض آن 75 شد باید 6۲ سانتی متر آن را برای الگو

ها کنار بگذاریم و حدود 15 سانتی متر دولا از کنار پارچه ما اضافه می آید . که این 15 سانتی متر را باید

برای سجاف کنار بگذاریم. . برای استین هم باید پارچه در نظر بگیریم . مثلا گشادی استین ما ۲4 سانتی

متر شده و ما ۲ تا استین ۲4 + ۲4 سانتی متر داریم که می شود حدود 50 . وقتی ما الگوی استین رو

روی اون 75 سانتی متر بگذاریم از 75 سانتی متر ما 50 سانتی متر برای استین مصرف می شود و کنار

استینهای ما ۲5 سانتی متر اضافه می آید . که این ۲5 سانتی متر را برای یقه لباس کنار می گذاریم .

البته این برای تصور میزان پارچه مصرفی بود شما باید الگوها را مطابق شکل برعکس همدیگر روی پارچه

بیندازید که با این کار پارچه کمتری هم مصرف می شود و از کناره های پارچه ما بیشتر اضافه می آید .

پس ما نتیجه میگیریم که برای مقدار پارچه مورد نیاز بالاتنه ما نیاز به قد کل لباس داریم مثلا قد بلوز را

ما 70 گرفتیم و قد استین را 30 سانتی متر و طبق آن گشادی لباس را هم روی 75 سانتی متر دولای

پارچه محاسبه کردیم و دیدیم که پارچه برای ما روی عرض 75 سانتی متر کافی است . پس نتیجه می

گیریم که ما برای همچین بلوزی 70 + 30 سانتی متر پارچه که همان 1 متر می شود لازم داریم . پس همه

چیز برای خرید پارچه ما بستگی اساسی به جمع بندی دور باسن و نهایتا قد مورد نیاز دارد .

البته پارچه های عرض 150 برای اکثر خانم ها کافی است و فقط خانم های با سایز بالا نیاز به ۲ قد پارچه

دارن . مثلا دور باسن یک خانم با سایز بالا 145 هست . داریم 145 / 4 + 4 + 4سانت جا دکمه = 45 برای

جلو و 145 / 4 + ۲ + سانتی متر زیپ ۲ = 41 پشت و 45 + 41 = 86 و می بینیم که عدد 86 ما از 75 بزرگتر

شده. پس پارچه دولای 75 سانتی متر ما برای 86 سانتی متر گشادی الگوها کم می اید و باید برای هردو

قسمت پشت و جلو دوقد بگیریم . مثلا اگر قد بلوز را 70 گرفتیم باید 70 + 70 سانتی متر پارچه بگیریم .

دیگر نیازی نداریم برای استین لباس پارچه بگیریم چون پارچه مورد نیاز برای استین از کنار دو تا بالاتنه

پشت و جلو در می اید پس منظور از یک قد پارچه ، پارچه مورد نیازی است که به صورت دولا قسمت

بالاتنه پشت و جلو را کافی باشد . و برای مقدار اندازه استین باید جداگانه پارچه تهیه کنیم .این بحث در

مورد شلوار زنانه و دامن ساده و فن وانواع دامن و انواع مانتو ها و لباس های ماکسی و شب و تاپ صدق

میکند .

محاسبه پارچه های کشی و ریون :

برای پارچه هایی مثل ریون که خیلی کش می اورند این بحث فرق می کند و ما چون اندازه دور باسن را

کمتر گرفته ایم و جمع بندی برای دور باسن نداریم لباس نیاز به دکمه و زیپ ندارد . پس یک قد پارچه

برای هر سایزی کافی است و حتی میشود از کناره های اضافه ان نیز استین تهیه کرد . شما نهایت اگر

خواسته باشید یک بلوز ساده ریون با قد 60 برای خودتون بدوزید نیاز به 60 سانتی متر پارچه ریون دارید

و از کناره های ان استین رو می توانید در بیاورید ) البته استین کوتاه به بلندی حداکثر 30 سانتی متر ( .

ولی اگر خواستید بلوز استین بلند ریون بدوزید با قد 60 سانتیمتر نیاز به 60 + 60 سانتی متر پارچه دارید.

محاسبه مدل کلوش :

دامن میزان پارچه مورد نیاز دامن های از نوع کلوش هم این طور محاسبه میشود : برای دامن تمام کلوش

ما نیاز به اندازه عرض پارچه داریم مثلا اگر عرض پارچه 1 / 5 متر بود ما باید 1 / 5 متر پارچه بگیریم منتها

با این مقدار پارچه قد این دامن تا روی زانو بیشتر نمی شود و معمولا از دامن تمام کلوش برای دامن بلند

استفاده نمی شود چون پارچه زیادی لازم دارد.. پارچه مورد نیاز برای دامن کلوش هم این طور محاسبه

میشود که اگر قد دامن را 100 بگیریم : ) 100 + 100 + 1 / 3 کمر + 1 / 3 کمر ( یا ) ۲ برابر قد دامن + ۲ / 3 کمر

( پارچه لازم داریم . و برای دامن نیم کلوش ما نیاز به ) قد + ۲ / 3 کمر ( پارچه داریم.

برش در تک دوزی با انداختن الگو روی دولای پارچه صورت می گیرد ولی در سری دوزی چند لا پارچه

روی هم قرار می گیرد که ضخامت آن به حدود ۲0 الی 30 سانتی متر میرسد که برش آنان با قیچی برقی

انجام می شود