آموزش تخصصی چرم دوزی
آموزش تخصصی چرم دوزی

آموزش تخصصی چرم دوزی

کیف دوزی

اشنایی با مفهوم ارگونومی


آرگونومی علمی است که تواناییها، ظرفیتها و وضع فیزیولوژیکی انسان را مورد مطالعه قرار داده سپس از

نتایج بهدست آمده در طراحی تجهیزات، دستگاهها، فعالیتها و محیط انجام دادن کار استفاده مینماید به

همین دلیل میتوان گفت آرگونومی و انسان در ارتباط کامل با یکدیگر بوده بهطوریکه آرگونومی در

تالش است هر چه بیشتر از فشارهای جسمی و روحی انسان در محیط فعالیت و کار او کاسته و همواره

سالمت و بهداشت حرفهای او را مورد توجه قرار دهد. در آرگونومی تاکید فراوان بر کاهش خستگی ناشی

از کار، در نتیجه طراحی فعالیتها و مشاغلی میباشد که در حد ظرفیت و توانایی جسمی و روحی انسان

تعریف شدهاند.

متخصصان علم آرگونومی ابتدا به بررسی ویژگیهای فیزیولوژیکی بدن انسان مانند اندازه، شکل، تناسب و

استحکام بدن و همچنین حواس پنجگانه و فشارهای وارد آمده بر عضلات، مفاصل و اعصاب پرداخته سپس

در کنار عوامل فیزیولوژیکی توجه ویژهای نیز به عوامل روانشناسی داشته و تواناییهای ذهنی و شخصیتی

فرد را مورد ارزیابی قرار داده، سپس با توجه مجموعه عوامل فوق به طراحی محیطهای کار، ابزارها و

تجهیزاتی میپردازد که ایمنی کافی و بهرهوری بالایی را فراهم نمایند. و حداکثر تطبیق مورد نیاز را با

انسان و فعالیتهای او ایجاد نمایند.

خستگی و عوامل ایجاد خستگی

خستگی را میتوان تحلیل قوای جسمی و روحی فرد دانست که به صورت خستگی عضلانی و خستگی

روحی ظاهر میشود. خستگی ناشی از کار میتواند در نتیجه عوامل مختلفی چون: مدت زمان فعالیت،

محیط کار و ویژگیهای آن، وسایل و تجهیزات و... ایجاد گردد. از مهمترین عوارض ناشی از خستگی

میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

1 (کاهش تمرکز، توجه، دقت و در نتیجه افزایش خطا

۲ (کاهش سرعت عملیات جسمی و روانی افراد

3 (صرف انرژی بسیار بالا جهت ثابت نگه داشتن بازدهی


از آنجاییکه خستگی یکی از عوامل بسیار مهم و اساسی در کاهش ایمنی ناشی از کار محسوب میشود در

علم آرگونومی توجه زیادی به طراحی محیطهای کار، ابزارها و تجهیزاتی شده است که بتوانند خستگی

ناشی از کار را کاهش داده و عوامل موثر در ایجاد آن را کنترل نمایند.


آشنایی با عوارض استفاده از رایانه و نحوه پیشگیری از آنها


اگرچه به دلیل وجود تکنولوژی و نیازهای ناشی از آن، هر روز وقت بسیار زیادی را به دلایل مختلف صرف

کار با رایانه مینماییم اما به این نکته نیز باید توجه داشتت که کار طولانی مدت با رایانه میتواند

ضایعات جبران ناپذیری را ایجاد کند که از جمله آنها میتوان به ضایعات چشم، سردرد، کمر درد و فشار

در نواحی مچ دست، شانه و گردن و دردهای گردن و شانه اشاره کرد که با خستگی شدید عضلات این

ناحیه همراه است، دردهای مفصل آرنج، مچ، انگشتان و نهای تا دردهای پشت و کمر از دیگر عوارض کار

با رایانه محسوب میشوند.

توجه داشته باشید زمانی که در هنگام کار با رایانه، بدن بیش از حد به جلو خم شده باشد به دلیل اینکه

شانه و عضلات گردن قادر به نگه داشتن وزن سر نمیباشد بیشتر دردهای ناحیه گردن و پشت که

هنگام کار با رایانه به وجود میآیند میتواند در نتیجه قرارگیری نادرست بدن روی صندلی و پشت میز

ایجاد شود. به همین دلیل زاویه مطلوب نشستن روی صندلی را 1۲0 تا 1۲5 درجه به بالا محاسبه کردهاند.

محققان معتقدند این زاویه نشستن تا حد بسیار زیادی باعث کاهش کمر درد در افراد خواهدشد.

امروزه در علم آرگونومی رایانه توجه زیادی به تولید وسایل مختلف کامپیوتر شده است تا میزان تأثیرات

سوء وسایل بر بدن انسان را کاهش دهند. تولید کنندگان تجهیزات وسایل کامپیوتر مانند صفحه کلید،

ماوس، میز و صندلی و سایر وسایل کامپیوتر، اکنون سعی میکنند تا محصولات را مطابق با اصول

آرگونومی طراحی و تولید کنند. رعایت اصول آرگونومی سبب کاهش ضایعات جسمی کار با کامپیوتر

در کاربران خواهد شد. با این توضیحات عواملی که میتوانند ضایعات و خستگی های شدید عضلانی را در

هنگام کار با کامپیوتر کاهش دهند رعایت موارد هر چند ساده اما بسیار مهم زیر میباشند:

1 .انتخاب میز و صندلی مناسب و استاندارد

۲ .استفاده صحیح و مناسب از میز، صندلی، مانیتور، صفحه کلید و موس

3 .انجام دادن حرکات و فعالیتهای نرمشی مناسب در فواصل زمانی مشخص


 شناسایی اصول به کار بردن نکات ایمنی و حفاظتی در کارگاه :


بازدید از دستگاههای برقی نظیر چرخه خیاطی، قیچی برقی و... و اطمینان از صحت عملکرد

قبل از شروع کار، در ابتدا همه دستگاه ها چک شوند. وضعیت تیغه ها در قیچی برش، وضعیت سوزن ها

در چرخ ها را سته، سردوز، میاندوز و....سپس وضعیت سیم ها، پریز ها، دو شاخه ها که تاب خوردگی یا

پارگی نداشته باشند. بعد از شروع کار با دستگاه های برقی، نحوهء دوخت و دوز و برش را بررسی می کنیم

که عملکرد هر دستگاه به درستی و بدون نقص انجام شود.

بازدید از کابل و دوشاخه ابزارهای دستی برقی

اطمینان یابید که سیم چرخ خیاطی سالم است اکثریت افراد توجهی به سیم

های وسایل برقی خود نمی کنند و تنها آنها را به پریز زده و از برق در می آورند.

با این حال ، استفاده از وسیله برقی دارای سیم خراب ، اصلا ایده اصولی و جالبی نیست. بنابراین قبل از

اینکه شروع به دوخت و دوز کنید ، ابتدا چند دقیقه را به بررسی سیم چرخ اختصاص داده و مطمئن شوید

که سالم است. آیا آسیب دیدگی در سیم می بینید ؟ آیا بریدگی در کابل مشاهده می شود ؟ آیا پایه های

آن شل یا خم شده است ؟ اگر پاسخ ، به این سوالات ) مثبت باشد باید کابل چرخ خیاطی را عوض کنید.

خوشبختانه تعویض سیم های چرخ خیاطی اصلا گران نیست و به راحتی می توانید کابل آن را تهیه کنید.

برای اینکه سیم های برق همیشه سالم بمانند ، از اینکه که گره خوردگی یا پیچ و تاب ندارد، اطمینان

یابید. اصلا بر روی سیم برق چیزی قرار ندهید و چرخ خیاطی را در مکانی بگذارید که سیم آن جلوی راه

نباشد.

پس از هر بار استفاده ، سیم را از پریز بکشید

پس از استفاده چرخ خیاطی حتما آن را از برق بکشید. شاید کار دست و

پاگیری باشد ، اما یک اقدام احتیاطی است که بهتر است به آن عادت

کنید. شما حتی باید قبل از اقدامات نگهداری چرخ خیاطی مانند روغن

کاری یا تمیزکردن آن ، حتما سیم را از برق بکشید. زمانی که می خواهید

سیم چرخ خیاطی را از پریز در بیاورید ، هرگز سیم را از قسمت کابل نگیرید و یک دفعه از پریز آن را

نکشید . همین اقدام ، باعث می شود که سیم شما زود خراب شود و باید آن را عوض کنید. در عوض ،

دوشاخه را گرفته و آن را به آرامی از پریز در آورید.

دقت در تعویض سوزن و تیغه یا سمباده

باید در تعویض آنها دقت فراوانی شود حتماً دوشاخه دستگاه برقی را از پریز بکشید و بعد با ابزار لازم جهت

تعویض، با رعایت جوانب ایمنی اقدام نمایید. معمولاً در کارگاه ها توسط متخصصین، این امر انجام

می شود.

رعایت فاصله ایمنی دست تا قیچی و سوزن چرخ


هنگامی که می خواهید دوخت را آغاز کنید حتما با سرعت پایین شروع به کار کنید. وقتی با سرعت پایین شروع

به کار می کنید از سالم بودن سوزن و اینکه درست سر جای خود قرار دارد و اینکه نخ کشی چرخ خیاطی درست

انجام شده مطمئن می شوید. مخصوصا اگر مدت زیادی است که از چرخ خیاطی استفاده نکرده اید حتما از یک

تکه پارچه ای که لازم ندارید برای دوخت استفاده کنید و با سرعت پایین دوخت آن را امتحان کنید. اینگونه به

پارچه لباس شما نیز آسیبی وارد نمی شود.


در آشپزخانه چاقوها را بدون پوشش بر روی میز رها نمی کنید و سعی می کنید آنها را در محل مناسبی قرار

دهید که لبه تیز ان به شما آسیب نرساند. انواع قیچی و کاتر هایی که در خیاطی مورد استفاده قرار می گیرد

مانند چاقو در آشپزخانه هستند اما با انها مانند چاقو رفتار نمی شود. قیچی را باز بر روی میز رها نکنید. یک

باکس یا ظرف برای نگهداری قیچی داشته باشید و قیچی یا کاتر را از سمت لبه تیز ان داخل ظرف قرار دهید و

هروقت به ان نیاز داشتید آن را بیرون بیاورید. هیچ وقت با این فکر که دوباره از قیچی می خواهید استفاده کنید

آن را در کنار خود نگه ندارید.

هنگامی که می خواهید دوخت لباس را انجام دهید، انگشتان خود را به سوزن نزدیک نکنید. انگشتانتان از قطعات

متحرک چرخ خیاطی فاصله داشته باشد. با نزدیک شدن انگشت به سوزن و پایه چرخ خیاطی احتمال اینکه

انگشت زیر سوزن برود زیاد است. اگر کنترل پارچه زیر چرخ برایتان دشوار است ، قبل از دوخته شدن پارچه زیر

چرخ خیاطی، برش ها را در کنار هم سوزن بزنید و یا با کوک زدن به هم وصل کنید. به این ترتیب دیگر لازم

نیست دست خودرا به سوزن نزدیک کنید.

دقت و رعایت نکات حفاظتی در هنگام استفاده از ابزار دستی

ابزارهای دستی در حین سادگی می تواند خطرناک زیاد و جبران ناپذیری را در بر داشته باشد. این ابزار ها همیشه

باید مورد رسیدگی قرار گرفته و در صورت مشاهده عیب و نقص فوراً تعمیر یا تعویض شوند. ابزارهای دستی که

به طور گسترده در کارگاه ها استفاده می شوند عبارتند از: قیچی، سوزن، رولت خیاطی سنجاق ته گرد، بشکاف،

آهنربا، کاتر، آچار، پیچ گوشتی، سوهان و غیره. هر ابزار دستی باید فقط جهت انجام کاری که برای آن ساخته

شده است به کار رود.

رعایت اصول حفاظتی مخصوص کار باهرماشین دستگاه یا ابزار

هنگام استفاده از ماشین های دوخت برقی لازم است به مراقبت های ایمنی زیر توجه کنید :

هنگامی که ماشین پارچه های ضخیم، درزهای بزرگ با دکمه ها را می دوزد، به آرامی بدوزید، زیرا ممکن

است سوزن بکشند و قطعات کوچک به سمت چشم یا صورت شما پرتاب شود.وقتی ماشین دوخت استفاده

نیست، نباید دو شاخه آن را پریز برق باشد حتماً پس از اتمام کار دوشاخه را از پریز خارج کنید.

هنگام بالا و پایین رفتن سوزن کاملاً مواظب باشید؛ به طوری که هنگام دوخت با ماشین دوخت توجه

کنید. انگشتان را از تمام قطعات متحرک دور نگه دارید و به خصوص مواظب انگشتان خود در اطراف سوزن

باشید هنگام نخ کردن سوزن تعویض سوزن، نخ کردن یا تعویض ما سوره تعویض پایه یا کارهای دیگر، ابتدا

کلید اصلی ماشین دوخت را خاموش کنید.

اگر لامپ روشنایی چرخ خیاطی قدیمی است، آن را با لامپی روشن تر، با رنگی گرم تر تعویض کنید. لامپ

های قدیمی هنگامی که برای مدت طولانی روشن باشند، بسیار داغ می شوند. قبل از تعویض لامپ، دوشاخه

را از برق بیرون بیاورید.

پس از پایان کار، اتو را از پریز برق بیرون بکشید تا کاملا سرد شود. سپس آن را جمع کنید و در جای

محفوظ قرار دهید. در فاصلهی کار، اتو را روی پایهی مخصوص بگذارید و هرگز آن را عمودی قرار ندهید،

زیرا به مجرد کوچکترین تکان خواهد افتاد.

قبل از وصل کردن اتو به جریان برق از سلامت سیم و پریز مطمئن شوید.

برای اتوهای سنگین یا دستگاههای پرس باید مکانی برای نگهداری تعیین

شود تا هنگامی که استفاده نمیشوند در آن جا قرار گیرند. تختهی اتوی

تاشو مکان مناسبی برای این کار نیست.

برای تامین سلامت و ایمنی در مکان خیاطی، مطمئن شوید که کفها از هرگونه اقلام غیرضروری در زمانی

که شما در حال کار کردن روی پروژه هستید، تمیز هستند. حرکت کردن آزادانه در فضای اطراف تان و

انجام امور، شرط اصلی برای انجام کار همراه با احساس لذت است.

مکان خیاطی باید به گونهای باشد که چیزهای آویزان از دیوارها یا قفسهها نتوانند بیفتند، خسارتی وارد

کنند یا به شخصی صدمه بزنند.

تمیز و مرتب کردن کارگاه پس از پایان کار به ایجاد بهترین محیط برای خیاطی کمک خواهد کرد. ابزارها

را در جعبههای خود، مواد خام را در مکانهای مربوط به آنها و قطعات را در جعبههای شان قرار دهید.

مرتب کردن کلی و سریع فضای کار، بهتر است آخرین کاری باشد که شما قبل از ترک فضای کارگاه انجام

میدهید. اگر در میان انجام یک پروژه هستید، چیزهایی را که استفاده نخواهید کرد، مرتب کرده و تنها

آنهایی را که ضروری هستند نگه دارید. بنابراین زمانی که مجدداً به کارگاه بیایید، با فضای آماده و تازه

برای کار مواجه می شوید.

در فضای مربوط به خیاطی از خوردن و آشامیدن به ویژه در اطراف دستگاه ها و پارچه ها اجتناب کنید .

بهداشت و نظم و ترتیب در کارگاه

بعد از اتمام کار همیشه روغن، گردوغبار و سایر مواد قابل اشتعال موجود روی تجهیزات را تمیز کنید.

مایعات و محلولهای قابل اشتعال را در قوطیهای بیخطر نگهداری کنید.

کلیهی رنگها، محلولها و سایر مواد قابل اشتعال را به استثنای مقادیر معینی از آنها که جهت امور روزانه

لازم است در خارج از کارگاه نگهداری شود . سراسر کارگاه با فواصل مناسب ظروف و زباله گذاشته شود تا

اجسام ضایعات و بی مصرف در سطح کارگاه ریخته نشود زباله و فاضلاب کارگاه باید طبق ضوابط بهداشتی

جمع آوری و ضبط شود مطابق با ماده 9۲ قانون کار کارفرمایان یا مدیران ارشد در کارگاههای کوچک

موظف هستند مطابق با دستورالعمل مس و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی حداقل سالی یکبار

امکانات لازم جهت انجام معاینات شغلی شاغلین تحت پوشش خود را فراهم کند تا ایمنی شخصی کارکنان

را تامین کنند.

تمام تجهیزات و ابزار های تیز را به صورت صحیح و ایمن نگه دارید. کشوها، بخش های ویژه قفسه ها،

جعبه ها یا هر چیز که برای نگهداری اشیا خطرناک استفاده می شود را از استفاده اشخاص دیگر محفوظ

نگه دارید. اقلام تیز مانند قیچی، سوزن و سنجاق، دستگاه برش، سنجاق قفلی و غیره، بهتر است در جاهایی

که قابل قفل شدن هستند، نگهداری شود. برای سوزن و سنجاق، های شکسته از یک شیشه خالی استفاده

کنید که دارای درپوشی خاص و باز کردن آن دشوار باشد. اگر مواد خطرناک از قبیل رنگهای پارچه سفید

کننده، چسب یا موادی از این دست را نگهداری می کنید، مطمئن شوید که در یک قفسه قابل قفل شدن

نگهداری می شود.

هنگام استفاده از اتو به مراقبت های مهم ایمنی زیر دقت کنید:

پس از پایان کار، اتو را از پریز برق بیرون بکشید تا کاملاً سرد شود. سپس آن را جمع کنید و در جایی

محفوظ قرار دهید. در فاصله کار، اتو را روی پایه مخصوص بگذارید و هرگز آن را عمودی قرار ندهید، زیرا

به مجرد کوچکترین تکان خواهد افتاد. قبل از وصل کردن اتو به جریان برق از سلامت سیم و پریز مطمئن

شوید. برای اتو های سنگین یا دستگاه های پرس باید مکانی برای نگهداری تعیین شده تا هنگامی که

استفاده نمی شود در آنجا قرار گیرد. تخته اتو تاشو مکان مناسبی برای این کار نیست . در کارگاهها از میز

اتوی بزرگ، محکم از نظر مقاومت و ثابت استفاده می شود.


شناسایی اصول به کار بردن نکات ایمنی و بهداشت و کاربرد آن در کارگاه:


ابزار برقی می توانند ایجاد اتصال کوتاه نمایند، اتصال کوتاه می تواند شما را دچار شوک کرده، به ابزار

صدمه برساند و یا ایجاد آتش سوزی بنماید.

برای اجتناب از اتصال کوتاه:

از ابزار برقی که دارای پوشش عایق باشند استفاده کنید.

برای ابزار برقی حتماً سیم اتصال بکشید )خصوصاً ابزاری که فاقد پوشش عایق هستند(

حتی الا مکان از پلاک های سه شاخه استفاده کنید.

ابزار برقی را بوسیله سیم آنها بلند یا حمل نکنید.

سیم های زده دار ابزار برقی را تعویض نمایید.

برای خارج کردن پلاک از پریز، آن را محکم بگیرید و بکشید، هیچگاه سیم پلاک را نکشید.

قبل از اتصال پلاک به پریز، بررسی نمائید که سوئیچ وسیله خاموش باشد.

ابزار برقی را در حالت روشن روی زمین نگذارید.

هنگام تمیز کردن یا تعویض قطعات ابزار برقی، آن را خاموش کنید و پلاک آن را از پریز خارج کنید.

اگر بدنه ابزار برقی در هنگام کار داغ شد و یا دود مشاهده کردید، فوراً سوئیچ آن را خاموش کنید.

اگر از یک سیم سیار استفاده می کنید، دقت نمایید که سیستم اتصال زمین داشته باشد. اطمینان حاصل

کنید که برای وسیله مناسب است و اندازه آن برای دسترسی به محل کار کافی باشد.

هنگام کار در خارج از ساختمان، برای جلوگیری از شوک حاصل از رطوبت زمین، حتی الا مکان از ابزار

باطری دار استفاده کنید.

هنگام کار در خارج ازساختمان یا در ارتفاع، از سیم های سیاری که دارای سیستم اتصال زمین می

باشند، استفاده کنید.


 شناسایی بروز حوادث و نحوه پیشگیری از حوادث:


حادثه، اتفاقی است پیش بینی نشده و غیر منتظره که در حین انجام وظیفه، طی اوقات کار برای کارگری

که در کارگاه، سازمان یا موسسه مشغول انجام کار است، اتفاق افتاده باعث ضایعات مادی و انسانی می شود

در کار کارگر آسیب دیده مجبور به ترک محیط کار جهت استراحت و معالجه می گردد. حوادث معمو لاً

بعلت اعلام نا امن کارگرو یا شرایط نا ایمن محیط کار بوقوع میپیوندد. اعمال نا ایمن محیط کار مربوط به

رفتار سازمانی ناصحیح کارگر بود ه مانند ) حوادث پرتی. بی احتیاطی. عدم رعایت عمدی دستور ها و....(

شرایط نا ایمن محیط کار نقائصی است که در محیط کار وجود داشته و در ارتباطی به رفتار کارگر ندارد

مانند) طراحی ناصحیح محیط کار.

نا ایمن بودن ماشین آلات. فقدان وسایل حفاظتی و...( اقدامات پیشگیری حوادث. در محیط کار معمولاً در

مرحله نخست شامل اقداماتی است که دولت با وضع قوانین و مقررات انجام میدهد مانند) اقدامات وزارت

کار و امور اجتماعی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی. سازمان تامین اجتماعی در زمینه بررسی آمار

حوادث. آموزش بهداشت شغلی حفاظ عزت صنعتی. تهیه و توزیع پوسترهای ایمنی و.....(. مرحله دوم

اقدامات پیشگیری از حوادث شامل اقداماتی است که کارفرمایان باید انجام دهند به عبارت دیگر ایجاد

محیط با شرایط کار مناسب و مطابق با قوانین و مقررات به طوری که سلامت کارکنان در آن محیط حفظ

شود. مانند) تحویل وسایل حفاظت فردی به کارگران ایجاد مراکز بهداشتی و ایمنی کار تشکیل کمیته

حفاظت فنی و بهداشت کارو.....(

مرحله سوم اقدامات پیشگیری از حوادث شامل اقداماتی است که کارگران باید انجام دهند مانند )کسب

آموزشهای لازم کار با ماشین آلات و خطرات آنها. آگاهی از طرز استفاده از وسایل حفاظت فردی طراحی

از شتابزدگی بی دقتی در کارها و ماشین آلات خطرات آن ها اگرچه مسئولیت ایمنی با مدیریت است اما

اصولا کار همه افراد بوده و همه کارکنان باید بخشی از کل مسئولیت ایمنی در سازمان را بدوش گیرند.

به طور کلی برای حفاظت انسانها در حوادث بایستی حوادث و سوانح طبقهبندی و علل آن ریشه یابی و

مشخص گردد وتنگناها. کمبودها و نارسایی ها که شناخته شده و برخوردی جدی با آنان گردد. همچنین

در خصوص آموزشهای ضروری جهت شناخت کاستیها. فراگیری اصول ایمنی. دانش فنی و کاربردی لازم

به نیروی انسانی شاغل برنامهریزی و ارائه گردد.


 آشنایی با عوامل آتش زا و اصول پیشگیری از بروز آن:


ابزار برقی میتوانند ایجاد اتصال کوتاه نماینده، اتصال کوتاه می تواند شما را دچار شوک کرده، به ابزار

صدمه برساند و یا ایجاد آتشسوزی بنماید.


برای اجتناب از اتصال کوتاه:

از ابزار برقی که دارای پوشش عایق باشند استفاده کنیم. برای ابزار برقی حتما سیم اتصال بکشید) خصوصاً

ابزاری که فاقد پوشش عایق هستند( حتی الا مکان از پلاکهای سه شاخه استفاده کنید. ابزار برقی را به

وسیله سیم آنها بلند یا حمل نکنید. سیمهای زده دارابزار برقی را تعویض نمایید. برای خارج کردن پلاک

از پریز آن را محکم بگیرید و بکشید هیچگاه سیم پلاک را نکشید. قبل از اتصال پلاک به پریز بررسی

نمایید، که سوئیچ به وسیله خاموش باشد ابزار برقی را در حالت روشن روی زمین نگذارید. هنگام تمیز

کردن یا تعویض کردن قطعات ابزار برقی آن را خاموش کنید.

پلاک آن را ازپریزر خارج کنید. اگر بدنه ابزار برقی در هنگام کار داغ شد و یا دود مشاهده کردید، فوراً

سوئیچ آن را خاموش کنید. اگر از یک سیم سیار استفاده می کنید، دقت نمایید، که سیستم اتصال زمین

داشته باشد و اطمینان حاصل کنید، که برای وسیله مناسب است و اندازه آن برای دسترسی به محل کار

کافی باشد. هنگام کار در خارج از ساختمان برای جلوگیری از شوک حاصل از رطوبت زمین حتی الا مکان

از ابزار باتری دار استفاده کنید. هنگام کار در خارج از ساختمان یا در ارتفاع از سیم های سیاری که دارای

سیستم اتصال زمین می باشند استفاده کنید.


توانایی به کارگیری ضوابط ایمنی و بهداشت کار در محیط کار

ایمنی بعنوان حفاظت انسان و کارآیی او از صدمات و پیشگیری از صدمه دیدن انسان تعریف می شود.

اولین تلاش انسان در جهت بهبود ایمنی ۲000 سال پیش در کتاب تاریخ طبیعی Pliny و Elder آمده

است. بعنوان مثال در این کتاب گفته شده که برای جلوگیری از استنشاق مواد سمی کارگران باید از

ماسکهای حفاظتی استفاده نمایند و از اولین وسایل ایمنی لامپهای ایمنی معادن را می توان نام برد.

هدف از اجرای مقررات ایمنی و دستورالعملهای مربوطه، امکان بوجود آمدن محیط سالم است بنحوی که

کارگران بدون دغدغه خاطر و بدون ترس از خطرات صنعت بکار خود ادامه دهند.

بدین ترتیب ترس از آینده نامعلوم که زائیده و معلول حوادث و سوانح در محیط کار می باشد در جامعه

صنعتی ما رخت بر خواهد بست. بدون وجود مسئول ایمنی نه تنها قدمی در راه پیشرفت صنعتی برداشته

نمی شود بلکه صنعت دچار هرج و مرج و از هم پاشیدگی شده و دیر یا زود به سوی زوال تدریجی سوق

پیدا مینماید.

روزگاری فروش زیاد و یا تعداد کارکنان و بزرگی کارخانه موجبات افتخار یک شرکت را فراهم می آورد زیرا

ظاهرا فروش بالا و تولید انبوه، کاهش هزینه تولید و سود بالاتر را تضمین می کرد.

در دیدگاه جدید مدیریتی مهارت کارگر خط تولید و نیز شرایط تولید و محیط کارخانه و کیفیت محصول

است که تعیین کننده فروش و سود شرکت است. پاکیزگی در سیستم پنج سین مدیریتی ژاپن یعنی

پاکیزگی، انسان، ماشین آلات، مواد و محیط می باشد.

 آشنایی با مفهوم نکات حفاظتی و کاربرد آن در کارگاه:

آشنایی با مفهوم ایمنی

ایمنی را به عنوان یک مفهوم نسبی میتوان حفاظت و پیشگیری انسان از آسیبها و صدمات مختلف

دانست که در نتیجه عوامل مختلفی ایجاد میگردد. بر اساس این مفهوم میتوان گفت نوع فعالیت و کار،

محل آن یا نوع دستگاهی که با آن به فعالیت میپردازد زمانی ایمن و مطمئن محسوب خواهد شد که

احتمال آسیب، جراحت، ابتال به بیماری و حتی خطر مرگ را در حد مطلوب پایین نگهدارد. در مقابل اگر

این امر از حد مطلوب بیشتر باشد آن مکان یا دستگاه غیر ایمن و غیر مطمئن تلقی خواهد شد.

با این توضیح میتوان عوامل تاثیرگذار در بحث ایمنی محیط کار را در موارد زیر خالصه کرد:

1 .پیشگیری از آسیبها، اتّفاقات و حوادث

۲ .عوامل انسانی

3 .نوع طراحی و نحوه قرارگیری تجهیزات

4 .مدیریت ایمن و مطمئن

5 .آموزش

6 .بازرسی و نظارت


همانطور که در بالا گفتیم میتوان دریافت، اساسیترین هدف ایمنی و حفاظت، بررسی عوامل زیانآور

محیط کار و فعالیت و در ادامه، پیشگیری از بروز آسیبها، حوادث و خسارات جانی و مالی ناشی از

آنهاست. که از مهمترین فعالیتها در این زمینه میتوان به مواردی چون:

آموزشهای مختلف در ارتباط با روشهای درست انجام دادن کار، استفاده از وسایل حفاظت فردی، ایمن

کردن دستگاهها و ماشینآالت، استفاده از ابزارهای مناسب و ایمن، طراحی و قراگیری مناسب دستگاهها

و همچنین وضع قوانین و مقررات مربوط به حفاظت و ایمنی را نام برد.

بهداشت کار فردی و عمومی

به طور کلی نیروی فعال یک جامعه هر روز مدت زمان نسبن طولانیی از زندگی خود را در محیط

کار و فعالیت میگذراند. از آنجاییکه محیط فعالیت هر فرد میتواند شامل مجموعهای از عوامل زیان آور

بیولوژیکی و شیمیایی باشد تماس فرد با این عوامل میتواند او را در معرض بیماریهای مختلف ناشی از

کار و فعالیت قرار دهد، بدین لحاظ با رعایت اصول بهداشت کار فردی در محیطهای کار میتوان با شناسایی

عوامل زیان آور موجود و قطع تماس با این عوامل آسیب رسان از ابتلای فرد به بیماریهای مختلف پیشگیری

کرد. در تعریف بهداشت، مفهومی را که سازمان جهانی بهداشت بیشتر بر آن تاکید دارد آن است که بهداشت

عبارت است از یک حالت کامل سلامت جسمی – روانی و اجتماعی و تنها مبتلا نشدن به بیماری یا ناتوانی

و نقص عضو دلیل بر سلامت و بهداشت نمیتواند باشد. با این توضیحات یکی دیگر از عواملی که میتواند در

توسعه جامعه سالم نقش حیاتی را ایفا نماید توجه به بهداشت کار عمومی است. بهداشت کار عمومی را

میتوان علم و هنر پیشگیری از بیماری و حوادث در حین کار و در کنار آن تامین، حفظ و ارتقای تندرستی

و توانمندی افراد با استفاده از تالش دسته جمعی دانست.

بر این اساس بهداشت حرفهای میکوشد با اهداف زیر محیطی ایمن و سالم را برای کار و فعالیت افراد فراهم

آورد:

الف( تامین، حفظ و ارتقای سالمت جسمانی، روانی و اجتماعی افراد

ب( پیشگیری از بیماریها و حوادث ناشی از کار

ج(تطبیق کار با انسان و توانمندیهای او

عوامل زیان آور محیط کار

اصوال مهمترین هدف در بحث ایمنی، مطالعه شرایط محیط کار، بررسی و آگاهی از عوامل زیانآور و

خطرآفرین محیط کار است.که بر این اساس میتوان این عوامل را در گروههای زیر مورد بررسی قرار داد:

الف(عوامل فیزیکی زیانآور محیط کار مانند صدا، ارتعاش، گرما، سرما، نور، فشار، پرتوها و....

ب( عوامل ششیمیایی زیانآور مانند مواد و آالیندههای شیمیایی که باعث بروز برخی بیماریها و

مسمومیتهای حرفهای میگردند.

ج(عوامل زیستی زیان آور مانند ویروسها، باکتریها، انگلها، قارچها و......

د( عوامل آرگونومیک زیان آور مانند فشارهای جسمی بیش از حد بر روی اندامها، وضعیت نامناسب بدن

در حین کار و از همه مهمتر عدم تعادل جسمانی و روانی میان انسان و کار.

هر یک از عوامل فوق چنانچه از حد تحمل فیزیولوژیکی انسان بیشتر شود منجر به بروز حوادث و

آسیبهایی میگردند که در بحث ایمنی و بهداشت حرفهای این عوامل مورد بررسی، سنجش و اندازهگیری

قرار گرفته و در صورت نیاز، کنترل خواهند شد.